| “La Javanaise» Ένας τίτλος, δύο έργα! Ένας τίτλος δύο δημιουργοί! Από την μία το διάσημο γαλλικό τραγούδι του Serge Gainsbourg και από την άλλη ο πίνακας ζωγραφικής του Paul Gauguin «Annah la Javanaise».  Είναι πιθανή η σύγκρουση των δικαιωμάτων των δύο δημιουργών; |
|
| Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΝΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ ΤΙΤΛΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 2121/1993 Η δημιουργία ενός πρωτότυπου τίτλου, (βιβλίου,ταινίας,τραγουδιού,πίνακα ζωγραφικής κ.ο.κ.), μπορεί να προστατευθεί από το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας, εφόσον χαρακτηρίζεται από μια ατομικότητα και μια μοναδικότητα και είναι το αποτέλεσμα της προσωπικής συμβολής του δημιουργού του. Τίτλος δε σύμφωνα με την νομολογία “είναι το διακριτικό γνώρισμα υπό το οποίο ένα δημιούργημα του πνεύματος παρουσιάζεται στο κοινό” (4526/1988 ΜΠρΑθ)ενώ πρωτότυπος είναι ο τίτλος όταν εξατομικεύει το έργο, όταν δηλαδή έχει διακριτική ικανότητα και εκφράζει την προσωπικότητα του δημιουργού του. Φυσικά το πρωτότυπο του τίτλου κρίνεται πάντα κατά την χρονική στιγμή της δημιουργίας του και ποτέ σε μετεγενέστερο χρόνο. Συνεπώς, στην περίπτωση που ένας πρωτότυπος -κατά την δημιουργία του- τίτλος μετατραπεί με την πάροδο του χρόνου σε μια κοινότυπη και συνηθισμένη στην καθημερινότητα έκφραση, αυτός δεν χάνει την πρωτοτυπία του ούτε εξασθενεί η προστασία του εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Αντίθετως, η πρωτοτυπία του τίτλου και η αυθεντικότητα του είναι αυτή που προκάλεσε τόσο μεγάλη επιρροή στο έργο και συντέλεσε άμεσα στην επιτυχία του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τίτλος του γαλλικού θεατρικού έργου και μετέπειτα κινηματογραφικής ταινίας «Το κλουβί με τις τρελές» και ο τίτλος του κινηματογραφικού έργου “Rififi”.Οι τίτλοι αυτοί εξαιτίας της πρωτοτυπίας και της αυθεντικότητας τους μετατράπηκαν στην συνέχεια σε συνηθισμένες κοινότυπες εκφράσεις οι οποίες πέρασαν και χρησιμοποιούνται πλέον στην καθημερινή γλώσσα. Πρωτότυποι τίτλοι έχουν κριθεί νομολογιακά οι: «Ένα κορίτσι αλλιώτικο από τα άλλα»(ΠΠρΑθ. 3402/1968), «Ο δρόμος με τα κόκκινα φώτα» (ΠΠρΑθ.20239/1963) και από την γαλλική νομολογία “La cage aux folles” (Paris, 1er mars 1984: D. 1986. IR. 184, obs. Colombet), “Clochemerle” (Lyon, 5 juill. 1979: JCP 1981), “Au theatre ce soir” (Paris, 7 avr. 2006: D. 2006. Pan. 2994, obs. Sirinelli; JCP 2006.I.162, obs. Caron) |
Ν.146/1914 ΠΕΡΙ ΑΘΕΜΙΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Στην περίπτωση που ο τίτλος δεν μπορεί να προστατευθεί από τις διατάξεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας διότι είτε δεν παρουσιάζει κάποιο δημιουργικό ύψος είτε δεν χαρακτηρίζεται από κάποια πρωτοτυπία, τότε εφαρμογή έχουν οι διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού. Επίσης, οι διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού εφαρμόζονται και στην περίπτωση που έχει παρέλθει ο νόμιμος χρόνος προστασία του πνευματικού δημιουργήματος με αποτέλεσμα να θεωρείται πλεόν αυτό κοινό κτήμα κατά το άρθρο 29 του Ν.2121/1993. Πράξη αθέμιτου ανταγωνισμού κατά την νομολογία έχει κριθεί η χρήση του ίδιου τίτλου για έργα που ανήκουν στο ίδιο γένος, εφόσον δημιουργείται σύγχυση στο κοινό ως προς την διαφοροποίηση των δύο έργων. Συνεπώς, η χρησιμοποίηση του ίδιου τίτλου για δύο διαφορετικά μυθιστορήματα παρόμοιου περιεχόμενου ή ακόμα η χρησιμοποίηση του ίδιου τίτλου για ένα μυθιστόρημα και μια κινηματογραφική ταινία με παρόμοια πλοκή έχουν κριθεί σαν πράξεις αθέμιτου ανταγωνισμού. Αντιθέτως, δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού στην περίπτωση που ο ίδιος τίτλος χρησιμοποιείται για ένα τραγούδι και έναν πίνακα ζωγραφικής, όπως η περίπτωση του τραγουδιου «La Javanaise» του διάσημου Γάλλου στιχουργού, τραγουδιστή και ηθοποιού Serge Gainsbourg και του πίνακα ζωγραφικής του Paul Gauguin “Annah la Javanaise” και αυτό γιατί αφενός πρόκειται για έργα που ανήκουν σε διαφορετικό είδος και αφετέρου δεν δημιουργείται σύγχυση στο κοινό ως προς την διαφοροποίηση των δύο έργων. |
The Law of Art 
